14 lipca 2011 roku na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, Rodzina i bardzo liczne grono przyjaciół pożegnało profesora Czesława Podrzuckiego, wybitnego nauczyciela akademickiego oraz naukowca, który swoje życie zawodowe związał z metalurgią i odlewnictwem żeliwa, będąc wieloletnim Kierownikiem Katedry Odlewnictwa Żeliwa Wydziału Odlewnictwa AGH.

Prof. zw. dr hab. inż. Czesław Podrzucki urodził się 30 maja 1924 roku. W lipcu 1945 roku zdał maturę, po czym we wrześniu rozpoczął studia na Wydziale Hutniczym Akademii Górniczej w Krakowie. W 1950 roku złożył, z wynikiem bardzo dobrym z odznaczeniem, egzamin dyplomowy, uzyskując stopień magistra inżyniera metalurga i rozpoczął pracę w Katedrze Odlewnictwa Wydziału Hutniczego AGH. W lutym 1960 roku uzyskał na Wydziale Odlewnictwa AGH stopień doktora nauk technicznych, a w czerwcu 1963 roku na Wydziale Metalurgicznym AGH – stopień doktora habilitowanego. W kwietniu 1964 roku został powołany na stanowisko docenta etatowego w Katedrze Odlewnictwa Żeliwa Wydziału Odlewnictwa AGH. W okresie od maja 1965 roku do września 1995 roku pełnił obowiązki kierownika tej Katedry (w latach 1969–1992 Katedra była czynna jako Zakład Odlewnictwa Żeliwa). W 1994 roku przeszedł na emeryturę.

W dniu 8 kwietnia 1971 roku Rada Państwa PRL nadała mu tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w dniu 9 czerwca 1981 roku – tytuł profesora zwyczajnego.

Profesor C. Podrzucki pełnił w AGH, równocześnie z wyżej wymienionymi, następujące funkcje kierownicze: kierownika Odlewni Doświadczalnej AGH (1960–1961), kierownika Działu Wydawnictw AGH (1968–1975), kierownika Studium Doktoranckiego w zakresie Odlewnictwa (1969–1981 i 1993–1996), kierownika Studium Podyplomowego z zakresu „Odlewnictwa stopów żelaza” (1964–1966 i 1974–1976). Poza tym pełnił na Wydziale Odlewnictwa AGH i w uczelni następujące funkcje organizacyjne:

– członka Rektorskiej Komisji ds. Rozwoju Kadry Naukowej (1959–1972);

– członka Rektorskiej Komisji Wydawniczej (1969–1978; w okresie 1976–1978 był zastępcą przewodniczącego komisji);

– członka Komitetu Redakcyjnego Zeszytów Naukowych AGH, serii „Metalurgia i Odlewnictwo” (od 1964 roku – członek Komitetu Redakcyjnego kwartalnika „Metallurgy and Foundry Engineering” – Metalurgia i Odlewnictwo);

– członka Wydziałowej Komisji ds. Przewodów Habilitacyjnych (1976–1978);

– opiekuna Sekcji „Żeliwo” (1971–1995);

– członka (od 1981 roku przewodniczącego) Wydziałowej Komicji ds. Przewodów Doktorskich (1970–1997);

– członka Senatu AGH (1981–1987 i 1990–1993);

– wiceprzewodniczącego Senackiej Komisji Nauki (1981–1987);

– pełnomocnika Rektora AGH ds. realizacji „Porozumienia o Współpracy” między ZPC URSUS i AGH (1975–1983);

– pełnomocnika Rektora AGH ds. Realizacji „Umowy o Współpracy Naukowej” między Akademią Górniczą we Freibergu (Niemcy) i AGH (1978–1992);

– członka Konwentu Seniorów AGH (od 1994 roku, od 1996 roku – Sekretarza Konwentu),

– Współzałożyciela i członka Prezydium Rady Fundacji Wydziału Odlewnictwa AGH (1992–1997 – przewodniczący, od 1997 roku – wiceprzewodniczący rady).

W ciągu całego okresu swej działalności zawodowej w AGH prof. C. Podrzucki brał czynny udział w pracach naukowo-badawczych, prowadzonych przez zatrudniającą go katedrę (zakład), realizowanych przeważnie na terenie zakładów przemysłowych. W latach 1954–1973 odbywał miesięczne praktyki przemysłowe oraz zagraniczne staże naukowe:

– w Instytucie Odlewnictwa Akademii Górniczej we Freibergu – Niemcy;

– w Moskiewskim Wieczorowym Instytucie Budowy Maszyn (u prof. L.M. Marienbacha, W Instytucie Odlewnictwa (Centre Technique des Industries de la Fonderie) w Paryżu,

– w Instytucie Odlewnictwa Wyższej Szkoły Technicznej w Aachen oraz w Instytucie Odlewnictwa w Düsseldorfie – Niemcy.

Profesor C. Podrzucki jest autorem bądź współautorem ponad 340 publikacji naukowych i naukowo-technicznych, w czasopismach krajowych i zagranicznych, w tym 5 podręczników i 20 skryptów, współautorem 10 poradników i encyklopedii, 15 patentów. Był promotorem 16 rozpraw doktorskich, recenzentem 12 rozpraw habilitacyjnych i 11 wniosków nominacyjnych na tytuł profesora. Wielokrotnie przedstawiał swe prace na kongresach i konferencjach międzynarodowych

W latach 1949–1980 był członkiem ZNP, pełniąc w nim liczne funkcje, m.in.: przewodniczącego Rady Oddziałowej Pracowników Naukowych AGH (1963–1969). Za tę działalność otrzymał od Rektora AGH i przewodniczącego ZNP w AGH „Dyplom uznania za wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej i aktywny udział w pracy społecznej” (1955) oraz Złota Odznakę ZNP (1969). W okresie 1980–1981 był członkiem NSZZ Solidarność, pełniąc funkcję członka Komisji Rewizyjnej w KU tego związku w AGH.

W 1962 roku przyznano prof. C. Podrzuckiemu Złotą Odznakę STOP, a w 1981 roku – Złotą Honorową Odznakę Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT). W 1965 roku został wyróżniony przez ZG STOP Nagrodą I stopnia im. prof. Jerzego Buzka za działalność naukową w zakresie odlewnictwa. W 1984 roku otrzymał godność „Honorowego Członka STOP”.

Profesor C. Podrzucki był od 1970 roku członkiem Sekcji Teorii Procesów Odlewniczych Komitetu Metalurgii PAN, pełniąc w niej funkcję wiceprzewodniczącego oraz przewodniczącego Zespołu I oraz Zespołu Metalurgicznego. Był członkiem: Komitetu Metalurgii PAN, Komitetu Nauki o Materiałach, Komisji Metalurgiczno-Odlewniczej Oddziału PAN w Krakowie, Komitetu Redakcyjnego „Prac Komisji Metalurgiczno-Odlewniczej” oraz Komisji Odlewnictwa Oddziału PAN w Katowicach, Komisji Ekspertów Zespołu Kwalifikacji Jakości Wyrobów (ZOKJW) przy SIMP w Katowicach, Komitetu Technicznego ds. Certyfikacji Wyrobów Przemysłu Metalowego przy SIMPTEST w Katowicach, Towarzystwa Konsultantów Polskich oraz Akademii Inżynierskiej w Polsce.

Spośród innych funkcji pełnionych przez prof. C. Podrzuckiego można wymienić:

– funkcję członka Rady Naukowo-Technicznej b. Huty im Lenina w Krakowie (obecnie Mittal Steel Works) (1981–1990),

– funkcję członka Rady Naukowej Instytutu Odlewnictwa w Krakowie (1986–1990).

Profesor C. Podrzucki był laureatem 9 nagród Ministra Edukacji Narodowej (poprzednio Szkolnictwa Wyższego oraz Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki), 25 nagród Rektora AGH za działalność naukowo-badawczą oraz nagród Rektora AGH (14) za działalność dydaktyczną.

Profesor C. Podrzucki otrzymał następujące odznaczenia i odznaki honorowe:

– Złoty Krzyż Zasługi (1962);

– Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976);

– Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1995);

– Medal Komisji Edukacji Narodowej (1992);

– Medal (i Dyplom) Jubileuszowy upamiętniający 85-lecie powstania AGH (2005);

– Złotą Odznakę „Za pracę społeczną dla Miasta Krakowa” (1969);

– Złotą Odznakę „Za zasługi dla Ziemi Krakowskiej” (1972);

Obszary działalności naukowo-badawczej prof. C. Podrzuckiego były następujące:

-– inżynieria materiałowa, a w szczególności zagadnienia krystalizacji, kształtowania struktury i właściwości odlewów żeliwnych;

– teoria i praktyka procesu żeliwiakowego i procesów otrzymywania żeliwa w innych piecach odlewniczych poza żeliwiakiem;

– zagadnienia konstrukcyjne pieców odlewniczych;

– sterowanie komputerowe żeliwiakiem.

W dniu 4 listopada 2009 roku na uroczystym posiedzeniu Senatu Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica nadano prof. Czesławowi Podrzuckiemu najwyższy zaszczytny Tytuł Profesora Honorowego za całokształt działalności naukowej, dydaktycznej, organizacyjnej oraz za współpracę z przemysłem i organizacjami naukowo-technicznymi krajowymi i zagranicznymi.

Profesor Czesław Podrzucki pozostanie w naszej pamięci jako Człowiek prawy i skromny, wybitny uczony oraz wspaniały nauczyciel, a także życzliwy Przyjaciel.

• Edward Guzik